|
|||
Sophokles, Antigone1. Stasimon |
|||
| |||
Text nach Pearson
Kommentar / Übersetzung (Hellmut Flashar)
332 335 340 Χορος στρ.
πολλὰ τὰ δεινὰ κοὐδὲν ἀν-
θρώπου δεινότερον πέλει· τοῦτο καὶ πολιοῦ πέραν πόντου χειμερίῳ νότῳ χωρεῖ, περιβρυχίοισιν περῶν ὑπ’ οἴδμασιν, θεῶν τε τὰν ὑπερτάταν, Γᾶν ἄφθιτον, ἀκαμάταν ἀποτρύεται,
ἱππείῳ γένει πολεύων.
ἰλλομένων ἀρότρων ἔτος εἰς ἔτος 332 κοὐδέν καὶ οὐδέν 333 πέλει = ἐστίν 334 πολιός grau — πέραν (Präp. mit Gen.) über 335 χειμέριος (v. χειμών)winterlich — ὁ νότος Südwind 336 χωρέω gehen — περιβρυχίοισιν περῶν ὑπ' οἴδμασιν im sturmbewegten, wogenden Meere 338 τὰν ὑπερτάταν (dor. Dialekt: α für η) = τὴν ὑπερτάτην die höchste (ὑπέρτατος ist Superlativ v. ὑπέρ) — Γᾶν = Γῆν 339 ἄφθιτος unvergänglich, ewig — ἀκάματος unermüdlich — ἀποτρύω aufreiben, ausbeuten 340 ἴλλω drehen, wälzen — τὸ ἄροτρον Pflug (vgl. lat. aratrum) 341 πολεύω umwenden, pflügen 345 350 ἀντ.
κουφονόων τε φῦλον ὀρ-
νίθων ἀμφιβαλὼν ἀγρεῖ καὶ θηρῶν ἀγρίων ἔθνη πόντου τ’ εἰναλίαν φύσιν σπείραισι δικτυοκλώστοις, περιφραδὴς ἀνήρ· κρατεῖ δὲ μηχαναῖς ἀγραύλου θηρὸς ὀρεσσιβάτα, λασιαύχενά θ’
οὔρειόν τ’ ἀκμῆτα ταῦρον.
ἵππον ὑπαξέμεν ἀμφίλοφον ζυγὸν
[Übersetzung]
342 κοουφόνους mit leichtem Sinn — φῦλον ὀρνίθων das Volk der Vögel 343 ἀμφιβαλών um … herum werfen, umstellen — ἀγρεῖ v. ἀγρέω fangen 345 εἰνάλιος (ἐν ἀλί) im Meer lebend 346 σπεῖρα Schlinge, Netz — δικτυόκλωστος netzartig gesponnen 347 περιφραδής, -ές überaus klug, geschickt 348 ἄγραυλος wild 350 ὁ θήρ, θηρός = τὸ θηρίον — ὀρεσσιβάτης (ὀρεσσιβάτα: dor. Gen.) auf den Bergen gehend/lebend — λασιαύχην mit dichter Mähne — 351 ὑπαξέμεν (äol. Inf. Fut.) darunterführen (unter's Joch) — ἀμφίλοφος eng um den Nacken liegend — ὁ ζυγός Joch 352 οὔρειος Berg-… (zu ταῦρον) — ἄκμητος unermüdlich 356 360 στρ.
καὶ φθέγμα καὶ ἀνεμόεν
ὀργὰς ἐδιδάξατο καὶ δυσαύλων
φρόνημα καὶ ἀστυνόμους πάγων ὑπαίθρεια καὶ
παντοπόρος· ἄπορος ἐπ’ οὐδὲν ἔρχεται
δύσομβρα φεύγειν βέλη τὸ μέλλον· Ἅιδα μόνον
φεῦξιν οὐκ ἐπάξεται· νόσων δ’ ἀμαχάνων φυγὰς ξυμπέφρασται.
[Übersetzung]
353 φθέγμα = ἡ φονή Stimme, Sprache — ἀνεμόεις, -εσσα, -εν windreich, hier: windschnell 354 ἀστύνομος (aus ἀστύ und νόμος) städteordnend 356 ἡ ὀργή hier: Verlangen, Trieb — δύσαυλος πάγος unwirtlicher Frost 357 ὑπαίθρειος unter freiem Himmel 358 δύσομβρος widrigen Regen bringend — τὸ βέλος, -ους das Geschoss 360 παντοπόρος (aus πᾶν und πόρος Weg): in allen Dingen geschickt — ἄπορος weglos, ratlos, mittellos 361 τὸ μέλλον das Kommende, die Zukunft — Ἅιδα (dor. Gen.): Ἅιδου. Gen. obiectivus! 362 ἡ φεῦξις die Flucht — ἐπάγομαι für sich gewinnen, sich verschaffen 363 νόσοι ἀμήχανοι unheilbare Krankheiten 364 συμφράζομαι sich zusammen ausdenken, gemeinsam ersinnen 365 370 375 ἀντ.
σοφόν τι τὸ μηχανόεν
τοτὲ μὲν κακόν, ἄλλοτ’ ἐπ’ ἐσθλὸν ἕρπει,
τέχνας ὑπὲρ ἐλπίδ’ ἔχων νόμους περαίνων χθονὸς
ὑψίπολις· ἄπολις ὅτῳ τὸ μὴ καλὸν
θεῶν τ’ ἔνορκον δίκαν· ξύνεστι τόλμας χάριν.
μήτ’ ἐμοὶ παρέστιος γένοιτο μήτ’ ἴσον φρονῶν ὃς τάδ’ ἔρδοι.
[Übersetzung]
366 τέχνας dor., also Gen. Sg. — ὑπὲρ ἐλπίδ’ (ὑπὲρ ἐλπίδος) mehr als erhofft 367 τοτὲ μὲν … ἄλλοτ’ bald … bald — κακὸν / ἐσθλὸν ἕρπει er schreitet zum … 369 ἔνορκον δίκαν (dor.!) das durch Götterschwur heilige Recht 370 ὑψίπολις hoch in der Stadt — ἄπολις ὅτῳ ohne den Schutz der Stadt ist jeder, dem … 371 τόλμας χάριν um des Wagemuts willen, aus Verwegenheit 372 παρέστιος Herdgenosse 375 ἔρδοι 3. P. Opt. von ἔρδω tun 380 (Das Stasimon ist hier zuende. Nun folgt ein Übergang.) ἐς δαιμόνιον τέρας ἀμφινοῶ τὸ δὲ πῶς εἰδὼς ἀντιλογήσω μὴ οὐ τήνδ’ εἶναι παῖδ’ Ἀντιγόνην; ὦ δύστηνος καὶ δυστήνου πατρὸς Οἰδιπόδα, τί ποτ’; οὐ δή που σέ γ’ ἀπιστοῦσαν τοῖς βασιλείοισιν ἄγουσι νόμοις καὶ ἐν ἀφροσύνῃ καθελόντες;
[Übersetzung]
376 τὸ τέρας Wunderzeichen — ἀμφινοῶ (ἀμφί + νοέω) im Zweifel sein; ἔς τι: über etwas 377 εἰδὼς ἀντιλογέω wissend dagegen sprechen, wider besseres Wissen behaupten 379 δύστηνος unglücklich 380 Οἰδιπόδα dor. Gen.! 381 ἀπιστέω = ἀπειθέω ungehorsam sein 384 καθελόντες v. κατά + αἱρέω ergreifen → Stf |
|||
| |||
|