|
|||
Herodot, HistorienKleobis und Biton (1,31) |
|||
1,5
Griechischer Text
Z.
Kommentar / Übersetzung
Kroisos hält sich aufgrund seines Reichtums für den glücklichsten Menschen auf Erden. Unerwarteterweise hatte Solon aber den unbekannten Tellos zum Glücklichsten erklärt, den er kenne.
31
Ὣς δὲ τὰ κατὰ τὸν Τέλλον προετρέψατο ὁ Σόλων τὸν
Κροῖσον εἴπας πολλά τε καὶ ὄλβια, ἐπειρώτα τίνα δεύτερον μετ᾽ ἐκεῖνον ἴδοι, δοκέων πάγχυ δευτερεῖα γῶν οἴσεσθαι. Ὅ δ᾽ εἶπε· „Κλέοβίν τε καὶ Βίτωνα. Τούτοισι γὰρ ἐοῦσι γένος Ἀργείοισι βίος τε ἀρκέων ὑπῆν, καὶ πρὸς τούτῳ ῥώμη σώματος τοιήδε· ἀεθλοφόροι τε ἀμφότεροι ὁμοίως ἦσαν, καὶ δὴ καὶ λέγεται ὅδε ὁ λόγος· ἐούσης ὁρτῆς τῇ Ἥρῃ τοῖσι Ἀργείοισι ἔδεε πάντως τὴν μητέρα αὐτῶν ζεύγεϊ κομισθῆναι ἐς τὸ ἱρόν, οἱ δέ σφι βόες ἐκ τοῦ ἀγροῦ οὐ παρεγίνοντο ἐν ὥρῃ· ἐκκληιόμενοι δὲ τῇ ὥρῃ οἱ νεηνίαι ὑποδύντες αὐτοὶ ὑπὸ τὴν ζεύγλην εἷλκον τὴν ἅμαξαν, ἐπὶ τῆς ἁμάξης δέ σφι ὠχέετο ἡ μήτηρ· σταδίους δὲ πέντε καὶ τεσσεράκοντα διακομίσαντες ἀπίκοντο ἐς τὸ ἱρόν. 5 10
[Übersetzung]
— 1–2 Ὣς … ὄλβια ordne so: Ὣς δὲ ὁ Σόλων τὸν Κροῖσον προετρέψατο εἴπας (= εἰπών – modal!) τὰ κατὰ τὸν Τέλλον πολλά τε καὶ ὄλβια
— τὰ κατὰ τὸν Τέλλον die Lebensumstände des Tellos
— 2 ἐπειρώτα Impf. v. ἐπ-ερωτάω: noch dazu fragen, nachfragen
— 3 ἴδοι → Stf
— πάγχυ (= πάνυ) ganz und gar
— δευτερεῖα der zweite Platz
— οἴσεσθαι → Stf
— 5 γένος Acc. Graecus
— ὑπῆν + Dat. (τούτοισι) ≈ ὑπῆρχε
— 6 ὁ ἀεθλοφόρος Preisträger
— 7 ὁρτῆς = ἑορτῆς
— 8 τὸ ζεῦγος, -ους Gespann
— κομισθῆναι → Stf
— 9 τὸ ἱρόν = τὸ ἱερόν
— οἱ δέ σφι βόες ihre Rinder
— ἐν ὥρῃ rechtzeitig
— 10 ἐκκληιόμενοι δὲ τῇ ὥρῃ da die Zeit drängte
— 10–11 ὑποδύντες αὐτοὶ ὑπὸ τὴν ζεύγλην indem sie selbst unter das Joch gingen vgl. → Stf
— 11 εἷλκον → Stf
— ἡ ἅμαξα, -ης Wagen
— 12 πέντε καὶ τεσσεράκοντα 45
— 13 διακομίσαντες voranbringen vgl. → Stf
— ἀπίκοντο → Stf
Ταῦτα δέ σφι ποιήσασι καὶ ὀφθεῖσι ὑπὸ τῆς πανηγύριος
τελευτὴ τοῦ βίου ἀρίστη ἐπεγένετο, διέδεξέ τε ἐν τούτοισι ὁ θεὸς ὡς ἄμεινον εἴη ἀνθρώπῳ τεθνάναι μᾶλλον ἢ ζώειν. Ἀργεῖοι μὲν γὰρ περιστάντες ἐμακάριζον τῶν νεηνιέων τὴν ῥώμην, αἱ δὲ Ἀργεῖαι τὴν μητέρα αὐτῶν, οἵων τέκνων ἐκύρησε· 15
[Übersetzung]
— 14 ποιήσασι → Stf
— ὀφθεῖσι → Stf
— ἡ πανήγυρις, -ιος Festversammlung
— 15 ἐπ-εγένετο: ἐπί i. d. Bedeutg. noch zu, darüber hinaus; vgl. → Stf
— διέδεξε ≈ ἔδεξε; vgl. → Stf
— 16 τεθνάναι → Stf
— 17 περιστάντες v. περι-ίσταμαι herumstehen, vgl. → Stf
— μακαρίζω preisen
— 19 ἐκύρησε Aor. v. κυρέω + Gen. ≈ τυγχάνω
Ἡ δὲ μήτηρ περιχαρής ἐοῦσα τῷ τε ἔργῳ καὶ τῇ φήμῃ,
στᾶσα ἀντίον τοῦ ἀγάλματος εὔχετο Κλεόβι τε καὶ Βίτωνι τοῖσι ἑωυτῆς τέκνοισι, οἵ μιν ἐτίμησαν μεγάλως, τὴν θεὸν δοῦναι τὸ ἀνθρώπῳ τυχεῖν ἄριστον ἐστί. μετὰ ταύτην δὲ τὴν εὐχὴν ὡς ἔθυσάν τε καὶ εὐωχήθησαν, κατακοιμηθέντες ἐν αὐτῷ τῷ ἱρῷ οἱ νεηνίαι οὐκέτι ἀνέστησαν, ἀλλ᾽ ἐν τέλεϊ τούτῳ ἔσχοντο. Ἀργεῖοι δὲ σφέων εἰκόνας ποιησάμενοι ἀνέθεσαν ἐς Δελφοὺς ὡς ἀριστῶν γενομένων.“
20
25
[Übersetzung]
— 20 περιχαρής, -ές hocherfreut
— ἡ φήμη Ruf
— 21 στᾶσα → Stf
— εὔχομαι + Dat. beten für jmd.
— 23 δοῦναι → Stf
— 24 ἔθυσαν Aor. v. θύω opfern
— εὐωχήθησαν sie hatten es sich gut schmecken lassen
— κατα-κοιμάομαι sich schlafen legen
— 25 ἀνέστησαν vgl. → Stf
— ἐν τέλεϊ τούτῳ ἔσχοντο dies blieb ihr Lebensende
— 25 ἀνέθεσαν v. ἀνατίθημι als Weihegabe aufstellen vgl. → Stf
|
|||
|