|
|||
Herodot, Historien1,30: Tellos |
|||
Zeile
Griechischer Text nach Hude (Oxford 1927)
Kommentar / Übersetzung
Kroisos empfängt Solon in Sardes mit allen Ehren der Gastfreundschaft.
5 Αὐτῶν δὴ ὦν τούτων καὶ τῆς θεωρίης ἐκδημήσας ὁ Σόλων
εἵνεκεν ἐς Αἴγυπτον ἀπίκετο παρὰ Ἄμασιν καὶ δὴ καὶ ἐς Σάρδις παρὰ Κροῖσον. Ἀπικόμενος δὲ ἐξεινίζετο ἐν τοῖσι βασιληίοισι ὑπὸ τοῦ Κροίσου· μετὰ δὲ, ἡμέρῃ τρίτῃ ἢ τετάρτῃ, κελεύσαντος Κροίσου τὸν Σόλωνα θεράποντες περιῆγον κατὰ τοὺς θησαυρούς καὶ ἐπεδείκνυσαν πάντα ἐόντα μεγάλα τε καὶ ὄλβια.
[Übersetzung]
— 1 ἡ θεωρίη das sich in der Welt Umsehen; der Gen. wie auch der von τούτων ist durch εἵνεκεν bedingt. Ordne so: ὁ Σόλων τούτων καὶ τῆς θεωρίης εἵνεκεν ἐκδημήσας ἐς Αἴγυπτον ἀπίκετο
— ἐκδημέω außer Landes gehen, verreisen
— 2–3 ἀπίκετο, ἀπικόμενος → Stf
— 3 ξεινίζω als Gastfreund aufnehmen
— 4 τὰ βασίλεια Königspalast
— μετά Adv. danach
— 5 κελεύσαντος → Stf
— θεράποντες ≈ θεραπεύοντες
— 6 περιῆγον v. περι-άγω; vgl. → Stf
— κατὰ τοὺς θησαυρούς in der Schatzkammer
— ἐπεδείκνυσαν vgl. → Stf
10 15 Θεησάμενον δέ μιν τὰ πάντα καὶ σκεψάμενον, ὥς οἱ κατὰ
καιρὸν ἦν, εἴρετο ὁ Κροῖσος τάδε. „Ξεῖνε Ἀθηναῖε, παρ’ ἡμέας γὰρ περὶ σέο λόγος ἀπῖκται πολλὸς καὶ σοφίης εἵνεκεν τῆς σῆς καὶ πλάνης, ὡς φιλοσοφέων γῆν πολλὴν θεωρίης εἵνεκεν ἐπελήλυθας· νῦν ὦν ἐπειρέσθαι με ἵμερος ἐπῆλθέ σε εἴ τινα ἤδη πάντων εἶδες ὀλβιώτατον.“ Ὃ μὲν ἐλπίζων εἶναι ἀνθρώπων ὀλβιώτατος ταῦτα ἐπειρώτα· Σόλων δὲ οὐδὲν ὑποθωπεύσας ἀλλὰ τῷ ἐόντι χρησάμενος λέγει „Ὦ βασιλεῦ, Τέλλον Ἀθηναῖον.“
[Übersetzung]
— 8 θεησάμενον → Stf
— σκεψάμενον → Stf
— οἱ = αὐτῷ
— κατὰ καιρόν angemessen
— 9 εἴρετο Impf. v. εἴρομαι bzw. ἔρομαι = ἐρωράω; vgl. → Stf
— 10 ἀπῖκται → Stf
— 11 ἡ πλάνη (cf. πλανάομαι) Irrfahrt, Irrtum, hier: Reise
— γῆν πολλήν viele Länder
— 12 ἐπελήλυθας durchwandern vgl. → Stf
— ἐπ-ειρέσθαι noch dazu fragen
— ὁ ἵμερος Verlangen
— ἐπῆλθε + Dat. überkommen vgl. → Stf
— 13 εἶδες → Stf
— 16 ὑποθωπεύω ein wenig schmeicheln
— τῷ ἐόντι ≈ τῇ ἀλήθειᾳ; Dat. abh. v. χρησάμενος → Stf
20 25 Ἀποθωμάσας δὲ Κροῖσος τὸ λεχθὲν εἴρετο ἐπιστρεφέως·
„Κοίῃ δὴ κρίνεις Τέλλον εἶναι ὀλβιώτατον;“ Ὀ δὲ εἶπε „Τέλλῳ τοῦτο μὲν τῆς πόλιος εὖ ἡκούσης παῖδες ἦσαν καλοί τε κἀγαθοί, καί σφι εἶδε ἅπασι τέκνα ἐκγενόμενα καὶ πάντα παραμείναντα· τοῦτο δὲ τοῦ βίου εὖ ἥκοντι, ὡς τὰ παρ’ ἡμῖν, τελευτὴ τοῦ βίου λαμπροτάτη ἐπεγένετο· γενομένης γὰρ Ἀθηναίοισι μάχης πρὸς τοὺς ἀστυγείτονας ἐν Ἐλευσῖνι, βοηθήσας καὶ τροπὴν ποιήσας τῶν πολεμίων ἀπέθανε κάλλιστα, καί μιν Ἀθηναῖοι δημοσίῃ τε ἔθαψαν αὐτοῦ τῇ περ ἔπεσε καὶ ἐτίμησαν μεγάλως.“
[Übersetzung]
— 18 ἀπο-θωμάσας (ion.) = verstärktes θαυμάσας → Stf
— λεχθέν → Stf
— εἴρετο s. o. Z. 9
— ἐπιστρεφέως gespannt
— 19 κοίῃ (ὁδῷ) warum
— εἶπε → Stf
— 20–22 τοῦτο μέν … τοῦτο δέ einerseits … anderseits
— 20 εὖ ἡκούσης = εὖ ἐχούσης
— 21 εἶδε → Stf
— τέκνα ἐκγενόμενα Enkel; vgl. → Stf
— 22 παραμείναντα am Leben bleiben; vgl. → Stf
— τοῦ βίου εὖ ἥκοντι dem es im Leben gut ging
— ὡς τὰ παρ’ ἡμῖν für unsere Verhältnisse
— 23 ἐπ-εγένετο dazu-werden, dazu-entstehen; vgl. → Stf
— γενομένης → Stf
— 24 ὁ άστυγείτων, -ονος Nachbar
— Ἐλευσίς, -ῖνος Eleusis
— 25 βοηθήσας, ποιήσας → Stf
— τροπὴν ποιήσας τῶν πολεμίων: τοὺς πολεμίους τρέψας → Stf
— ἀπέθανε → Stf
— 26 ἔθαψαν → Stf
— τῇ περ ≈ οὗ wo
— 27 ἔπεσε → Stf
— ἐτίμησαν → Stf
|
|||