Ἐν ταῖς Ἀθήναις διῆγε γυνή τις Ἀσπασία ὄνομα, Μιλησία
1 τὸ γένος. Αὕτη εὐκλεεστέρα ἦν οὐ μόνον τὸ κάλλος, ἀλλὰ καὶ τὴν σοφίαν. Διὸ πολλοὶ φιλόσοφοί τε καὶ ποιηταὶ ἐσπούδασαν συγγενέσθαι αὐτῇ. Καὶ τὴν ῥητορικὴν φαίνεται δεινοτάτη γενομένη. Ὁ γὰρ Σωκράτης εἶπέ ποτε πολλοὺς καὶ ἀγαθοὺς ῥήτορας τῶν Ἀθηναίων τὴν ῥητορικὴν μαθεῖν παρ’ αὐτῆς, καὶ δὴ καὶ τὸν Περικλέα. Ὁ δ’ ἐρασθεὶς
2 τῆς γυναικὸς εἰσήγαγεν αὐτὴν εἰς τὴν οἰκίαν καὶ συνεγένετο αὐτῇ.
Ἡ δ’ Ἀσπασία τὸν τρόπον καὶ τὴν δύναμιν τῶν πλείστων γυναικῶν διαφέρουσα οὐχ ὑπὸ πάντων – ὡς εἰκός ἐστιν – ἐθαυμάσθη. Ἔνιοι γὰρ ἔλαθον λέγοντες· „Eἴθ’ ὁ Περικλῆς ταύτην τὴν γυναῖκα ἐκ τῆς πόλεως ἐκβάλλοι. Μὴ ὑπ’ αὐτῆς ἄρχοιτο. Μηδὲ ἡμεῖς ὑπὸ τῆς Μιλησίας
1 παλλακῆς
3 διαφθειροίμεθα.“ Λόγῳ μὲν ὠνείδισαν τῇ Ἀσπασίᾳ, ἔργῳ δ’
Perikles und Aspasia geben Phidias Anweisungen für die Arbeiten am Parthenon. Kupferstich nach einem Gemälde von Gaspare Landi, 19. Jh. (Privatbesitz)
ἐχαλέπαινον τῷ Περικλεῖ.
Τέλος ἡ Ἀσπασία καὶ δίκην ἔφυγε κατηγόρου τινὸς εἰπόντος αὐτὴν τὰ θεῖα οὐ νομίζειν. Ἐν δὲ τῷ δικαστηρίῳ ὁ Περικλῆς μετὰ πολλῶν δακρύων ἱκέτευσε τοὺς δικαστάς· „Εἰ γὰρ δίκαιοι εἶτε. Μήτε φυγὴν μήτ’ ἄλλην δίκην τῆς Ἀσπασίας καταγιγνώσκοιτε. Εἴθε πείθοισθε ὑπ’ ἐμοῦ καὶ ἔμοιγε πίστιν ἔχοιτε· Ἡ Ἀπασία νομίζει τοὺς τῆς πόλεως θεούς.“
Tatsächlich gelang es Perikles mit seiner Verteidigungsrede, einen Freispruch für Aspasia zu erreichen.